سند چینی‌سازی خودروی ایرانی
تاریخ انتشار: ۴ آذر ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۹۱۵۶۳۰۲
در حالی که خودروسازان ادعای فعالان صنعت قطعه مبنی بر ثبت سفارش ۵۴۴میلیون دلار قطعه چینی را تکذیب و بر خرید قطعه از صنعتگران داخلی تاکید کردند، اما حالا گزارش ۷ماهه تجارت خارجی از رشد واردات قطعات خودرو در بازه زمانی مذکور نسبت به سال گذشته حکایت دارد. با این حال خودروسازان عنوان می‌کنند که تنها در موارد معدود آن هم برای حفظ کیفیت و پایین نگه داشتن قیمت تمام‌شده ناگزیر به واردات برخی قطعات شده‌اند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
به گزارش دنیای اقتصاد، در حالی‌که معاون حمل‌و‌نقل وزارت صمت، ادعای قطعه‌سازان مبنی بر ثبت سفارش ۵۴۴میلیون دلار قطعه چینی توسط دو خودروساز بزرگ کشور را تکذیب کرد، اما گزارش ۷ماهه تجارت خارجی کشور، موید رشد واردات قطعات خودرو از چین است.
۲۲ آبان‌ماه انجمن سازندگان قطعه و مجموعه‌های خودرو نشستی خبری برگزار کرد و دبیر این مجموعه در نشست مذکور اعلام کرد: «دو خودروساز بزرگ کشور ۵۴۴میلیون دلار ثبت‌سفارش قطعه از چین انجام داده‌اند.» اعضای هیات‌مدیره انجمن قطعه‌سازان، رشد خرید قطعه از مجموعه‌های سازنده قطعه را اقدامی بی‌سابقه در «اهتمام برای زمین زدن یک صنعت کشور» خواندند و مدعی شدند «از قطعه‌سازان زیرپله‌ای چینی قطعات بدون شناسنامه» خریداری شده و برخی را نیز متهم کردند که برای واردات قطعات، کمیسیون می‌گیرند. به طور کلی قطعه‌سازان در این نشست لحن تندی داشتند که شکایت اصلی آن‌ها حول یک موضوع اصلی و آن هم جایگزینی چینی‌ها به جای صنعت تولید قطعه کشور بود.
این اظهار‌نظر توسط قطعه‌سازان البته با واکنش‌هایی هم همراه بود. اولین واکنش به این اظهارات از طرف ایران‌خودرو شکل گرفت. این گروه خودروسازی طی جوابیه‌ای مدعی شد که سرانه واردات خارجی برای هر محصول این شرکت بیش از ۲۵ درصد کاهش یافته است. البته این گروه خودروسازی تایید کرد که «تنها در موارد معدودی مبتنی بر اصل حفظ کیفیت و پایین نگه داشتن قیمت تمام‌شده ناگزیر به واردات برخی قطعات محدود شده است»؛ بنابراین قیمت ارزان‌تر و کیفیت بالاتر در این جوابیه به عنوان دو دلیل اصلی برای خرید قطعات چینی عنوان شد.
دلیل سومی نیز در ادامه مطرح و اشاره شده، اینکه «ظرفیت تامین‌کنندگان داخلی از دیگر عوامل موثر در تعیین منبع تامین ایران‌خودرو به شمار می‌رود و در صورتی که تامین‌کنندگان داخلی امکان تامین شمارگان مورد‌نیاز خطوط تولید را نداشته باشند، ایران‌خودرو برای جلوگیری از افت تولید در خطوط خود و عقب افتادن از برنامه پیش‌بینی‌شده، به تامین از منابع خارجی روی می‌آورد.» در هر صورت ایران‌خودرو نیز رقم مورد ادعای خودروسازان، یعنی ثبت سفارش ۵۴۴میلیون دلار قطعه از چین، را تایید نکرد.
دومین واکنش به اظهارات قطعه‌سازان از طرف معاون صنایع حمل‌و‌نقل وزارت صمت بود. منوچهر منطقی رقم مورد ادعای انجمن قطعه‌سازان را تایید نکرد. وی در گفتگو با یکی از سایت‌های خبری تاکید کرده که ۵۴۴ میلیون دلار رقم بسیار بالایی است که می‌تواند کل نیاز قطعه یک خودروساز را تامین کند و بنابراین این خبر صحت ندارد. منطقی دلیل همکاری در حوزه قطعه با چینی‌ها را این‌طور عنوان کرد که همه کشور‌ها با چین کار می‌کنند.
وی در ادامه اظهار کرده که «اگر با چینی‌ها کار می‌کنیم مساله حمایت از واردات و مونتاژکاری و بی‌توجهی به ساخت داخل نیست، چرا که بسیاری از کشور‌ها با چین کار می‌کنند؛ بنابراین همکاری با چینی‌ها نباید تعبیر به تغییر جریان داخلی‌سازی و بی‌توجهی به داخلی‌سازی در صنعت خودرو شود.»
وی با پیش کشیدن موضوع استاندارد‌های اجباری خودروسازان نیز گفت خودروسازان به واسطه اجباری شدن برخی استاندارد‌ها و عدم تامین آن‌ها توسط قطعه‌سازان، ناچار به تامین برخی از قطعات از منابع خارجی شده‌اند، چون آن‌ها معتقدند تولیدکنندگان داخلی توان یا ظرفیت تولید و تامین آن را ندارند. با وجود تمام این تایید‌و‌تکذیب‌ها، آمار سازمان توسعه تجارت گویای واقعیتی دیگر است؛ واقعیتی که از رشد واردات قطعه از چین حکایت دارد. در این زمینه «گزارش اجمالی عملکرد تجارت خارجی کشور» در هفت‌ماهه سال جاری نشان می‌دهد که گروه «خودرو و نیرو محرکه» در رده اول کالاهای صنعتی بوده که وارد کشور شده‌اند. همچنین از ابتدای سال جاری تا انتهای مهرماه واردات قطعات در رتبه پنجم کل اقلام عمده وارداتی قرار دارد.
رشد واردات قطعاتهمانطور که اشاره شد، طبق گزارش سازمان توسعه تجارت، واردات قطعات به کشور در هفت‌ماهه ابتدایی امسال با رشد همراه بوده است؛ به طوری که تا پایان مهرماه یک‌میلیارد و ۷۴میلیون دلار قطعه برای تولید خودروی سواری وارد کشور شده است. این در حالی است که این رقم برای هفت‌ماهه سال ۱۴۰۱ تنها ۵۲۴میلیون دلار بوده است؛ بنابراین در سال جاری تا انتهای مهرماه ۵۵۰میلیون دلار بیشتر قطعات خودروی سواری وارد شده است که به رقم اعلامی قطعه‌سازان نزدیک است. این رشد واردات قطعه، ۱۰۴درصد افزایش است. البته این رشد از نظر ارزش واردات است. در این گزارش واردات قطعه از نظر وزنی نیز مورد بررسی قرار گرفته است.
بر این اساس درحالی‌که از ابتدای سال ۱۴۰۱ تا انتهای مهرماه همان سال ۵۷ هزار تن قطعه برای تولید خودروی سواری وارد کشور شده بود، در مدت مشابه سال جاری این رقم به ۱۰۹ هزار تن رسیده است؛ بنابراین در مدت‌زمان مذکور ۵۲هزار تن قطعه بیشتر وارد شده که نشانگر رشد ۹۱درصدی نسبت به هفت‌ماهه سال گذشته است. البته باید توجه کرد که همه این مقادیر توسط دو خودروساز بزرگ کشور وارد نشده، بلکه قطعات مورد نیاز محصولات خودروسازان خصوصی که به صورت CKD در کشور تولید می‌شوند و از قضا در سال جاری با رشد تولید قابل‌توجهی هم مواجه بودند نیز در این آمار گنجانده شده است. در گزارش سازمان توسعه تجارت بخشی به ترکیب اقلام وارداتی به تفکیک کشور‌های مختلف منتشر شده است.
نکته قابل‌توجه اینکه بین همه اقلامی که از چین وارد کشور می‌شوند، بیشترین سهم مربوط به کالاهای زیرمجموعه «خودرو و نیرو محرکه» است که ۳۳درصد از کل واردات از چین را از ابتدای سال جاری تا انتهای مهرماه به خود اختصاص داده است.
البته در آمار واردات از دیگر کشور‌ها نیز کالاهای مربوط به صنعت خودرو سهم قابل‌توجهی دارند؛ به طوری که ۹ درصد واردات از امارات، ۱۲درصد از ترکیه و ۷درصد از آلمان نیز مربوط به همین گروه کالایی است؛ بنابراین با نگاهی به این آمار گرچه نمی‌توان به طور مشخص رقم اعلامی قطعه‌سازان در مورد واردات قطعه از چین را تایید کرد، اما می‌توان به‌صراحت گفت که در سال جاری واردات قطعه به‌خصوص از چین با رشد بسیار قابل‌توجهی همراه بوده است.
قطعه‌سازی وابسته به داخلهمانطور که پیش از این مرور شد، قطعه‌سازان کشور مدعی هستند که موجی از ورود قطعات چینی به کشور به راه افتاده است و تاکید دارند که این روند در نهایت صنعت قطعه کشور را زمین‌گیر خواهد کرد. گرچه معاون صنایع حمل‌و‌نقل وزارت صمت این موضوع را به‌قوت تکذیب می‌کند، اما آمار‌ها نشان می‌دهد که دست‌کم می‌توان گفت واردات قطعه به کشور با رشد زیادی همراه بوده است؛ بنابراین تا حدودی ادعای قطعه‌سازان در این رابطه صادق است. اما پرسشی که ایجاد می‌شود این است که چرا قطعه‌سازی در ایران تا این اندازه وابسته به دو خودروساز بزرگ داخلی است که واردات قطعه به قول قطعه‌سازان بتواند این صنعت را «زمین‌گیر» کند؟
اکنون کمتر از سه دهه از شروع به کار این صنعت در ایران می‌گذرد و هنوز چنان وابستگی به خودروسازان داخلی وجود دارد که قطعه‌سازان با وجود طلب ۹۰ هزار میلیارد تومانی که از خودروسازان دارند باز هم اصرار دارند که محصولات خود را تنها به این دو خودروساز بزرگ کشور بفروشند؛ به طوری که وزیر صمت در جلسه با قطعه‌سازان با تماس تلفنی از دو خودروساز می‌خواهد که بخشی از بدهی خود به قطعه‌سازان را پرداخت کنند. به گفته فرهاد بهنیا، عضو هیات‌مدیره و سخنگوی انجمن سازندگان قطعات و مجموعه‌های خودرو، پس از این تماس اقداماتی از سوی خودروسازان برای پرداخت مطالبات انجام شد و ظاهرا ایران‌خودرو ۳۸۰۰ میلیارد تومان و سایپا حدود یک هزار میلیارد تومان مطالبات قطعه سازان را پرداخت کرده‌اند و البته تاکید داشته توزیع این مبلغ نیز عادلانه نبوده است.
در چنین شرایط اسفناکی قطعه‌سازان همچنان وابستگی شدید خود را به تولید داخلی خودرو حفظ کرده‌اند و نتوانسته‌اند پس از کمتر از سه دهه بازار‌های صادراتی خود را تامین کنند تا بتوانند مسیر خود را از فراز و فرود‌های خودروسازی در ایران جدا کنند. البته قطعه‌سازان مقصر این مسیر را سیاستگذار می‌دانند، به طوری که دبیر انجمن قطعه‌سازان در نشست روز ۲۲ آبان‌ماه در این باره گفت: «وقتی وزیر صمت به چین می‌رود [و با چینی‌ها تفاهم‌نامه خودرویی امضا می‌کند] یعنی امیدی به خودروسازی داخل نیست. قبلا هر مهمان خارجی به ایران می‌آمد، او را به بازدید خودروسازی - به عنوان نماد صنعتی کشور - می‌بردیم و صادرات داشتیم، اما در این سال‌ها چه کرده‌ایم که به واردکننده از چین تبدیل شده‌ایم.» البته قطعا سیاستگذار نقش بسیار مهمی در مسیر طی‌شده داشته است، اما به هر صورت از فعالان این صنعت در مورد عقب ماندن از بازار‌های جهانی نمی‌توان سلب‌مسوولیت کرد.
پرسش دیگری که باید مطرح کرد این است که چرا با اینکه خودروسازان هزینه خرید قطعه از تولیدکنندگان داخلی را به‌موقع پرداخت نمی‌کنند، باز هم خرید از چینی‌ها را نسبت به خرید از قطعه‌سازان داخلی ترجیح می‌دهند؟ چهار دلیلی که از طرف خودروسازان و وزارت صمت در این مورد مطرح می‌شود قیمت پایین‌تر، کیفیت بالاتر، تلاش برای عدم توقف تولید و همچنین لزوم رعایت استاندارد‌های ۸۵گانه است. البته قطعه‌سازان نیز می‌گویند افرادی در این مسیر کمیسیون می‌گیرند. باید توجه کرد که هزینه‌های بالای تولید و حتی نقص در کیفیت نیز حاصل محیط کسب‌وکاری است که روز به روز برای فعالان صنعتی به‌ویژه در مورد صنعت خودرو و قطعه سخت‌تر می‌شود و سیاستگذاران توجه چندانی به این موضوع ندارند.
اما به هر صورت شاید نتوان هیچ‌یک از طرفین تولید قطعه و خودرو را در این مورد مقصر تام و تمام دانست. اگر واقعا خرید قطعه از منابع دیگر صرفه اقتصادی بالاتری برای خودروسازان که با محدودیت‌های مالی زیادی دست‌و‌پنجه نرم می‌کنند داشته باشد و کیفیت بالاتری هم تضمین شود (که البته این موضوع مورد تایید قطعه‌سازان نیست و نمی‌توان آن را راستی‌آزمایی کرد) طبیعی است که خودروسازان به عنوان بنگاه‌های اقتصادی به دنبال تامین منافع خود باشند؛ اما قطعه‌سازان نیز در سالهای گذشته اگر نتوانسته‌اند آن‌طور که باید توسعه محصول داشته باشند، حاصل کمبود نقدینگی بوده که خودروسازان با عدم‌وصول مطالبات خود به آن‌ها تحمیل کرده‌اند.
قیمت خودرو داخلی و خارجی را در صفحه قیمت خودرو فرارو مشاهده کنید.
منبع: فرارو
کلیدواژه: قطعه سازان خودروسازان خودرو قیمت طلا و ارز قیمت موبایل دو خودروساز بزرگ کشور تا انتهای مهرماه قطعه سازان واردات قطعات خرید قطعه ایران خودرو واردات قطعه تجارت خارجی قطعه از چین رشد واردات چینی ها قابل توجه وارد کشور ثبت سفارش وزارت صمت دلار قطعه سال جاری هفت ماهه کشور ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت fararu.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «فرارو» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۱۵۶۳۰۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
سرگرمی جدید خودرویی
در حالی که هفته گذشته مهدی ضیغمی، رییس سازمان توسعه تجارت از عرضه اولین خودروهای برقی از روز (یکشنبه ١۶ اردیبهشت ماه) خبر داده بود، مهدی تقدسی مدیر سامانه یکپارچه خودروها در گفتگو با یکی از رسانه‌ها اعلام کرد؛ عرضه خودروهای وارداتی برای ثبت‌نامی‌های قبلی است و هنوز هیچ چیز مشخصی در این زمینه وجود ندارد و سایت سامانه نیز در حال به‌روزرسانی است.
به گزارش اعتماد، هر چند کشور‌های بسیاری در سراسر جهان به منظور کاهش آلودگی هوا و گاز‌های گلخانه‌ای و کم کردن حجم ترافیک به سرعت در حال سرمایه‌گذاری برای زیرساخت‌های خودروهای برقی هستند، اما ایجاد شبکه‌ای از ایستگاه‌های شارژ در پارکینگ‌ها، مجتمع‌های بین‌راهی، مناطق گردشگری و حتی پمپ‌بنزین‌ها و... و ارتقا و سرمایه‌گذاری شبکه برق برای پاسخگویی مصرف بالای برق در کشور و توسعه زیرساخت‌های تولید باتری و سرویس و خدمات به این خودروها هزینه بالایی دارد و نیاز به سرمایه‌گذاری در بخش زیرساختی و حمایت‌های دولتی است که در بلندمدت و با ایجاد زیرساخت‌های لازم استفاده از این خودروها هم افزایش خواهد یافت.
استفاده از حمل و نقل عمومی بهتر است یا استفاده از خودروهای برقی؟محمود نجفی سهی، کارشناس حوزه خودرو در واکنش به واردات خودروهای برقی به کشور، گفت: نه تنها زیرساخت استفاده از خودروهای برقی هنوز در کشور مهیا نشده بلکه ارزی هم برای واردات این قبیل از خودروها وجود ندارد. البته به نظر می‌رسد شهرداری قراردادی به منظور واردات خودروهای برقی منعقد کرده است که آن هم جای سوال دارد و برخی از نمایندگان هم با این مساله مخالف هستند.
این کارشناس حوزه خودرو با بیان اینکه برای کاهش ترافیک شهری راه‌های آسانتری هم وجود دارد، گفت: در صورتی که میزان حمل و نقل عمومی در کشور افزایش پیدا کند و حتی رایگان هم شود توجیه اقتصادی دارد و در کاهش آلودگی هوا هم موثر است.
حجم ترافیک با استفاده از خودروهای برقی کم می‌شود؟او ادامه داد: با وجود تعداد بالای صنایع خودروسازی در کشور چرا باید اقدام به واردات خودرو آن هم از نوع برقی شود؟ هر چند ممکن است علت واردات خودروهای برقی را کاهش آلودگی هوا اعلام کنند، اما باز هم حجم ترافیک کم نخواهد شد.
نجفی با اشاره به ایجاد زیرساخت برای این مدل از خودروها تصریح کرد: هر چند ممکن است ایجاد ایستگاه‌های شارژ کار چندان سختی نباشد، اما مشکل اصلی تامین برق و کمبود انرژی است.
او در پاسخ به این پرسش که واردات خودروهای برقی چه میزان صرفه اقتصادی دارد، گفت: این اقدام صرفه اقتصادی چندانی ندارد و بنده بار‌ها گفته‌ام اگر قرار است یک مشکل حل شود نباید ۳۰ مشکل دیگر برای تولید ایجاد شود.
برداشتن موانع تولید یا واردات خودرو؟این کارشناس حوزه خودرو تصریح کرد: اگر مردم استفاده از خودروی شخصی در سطح شهر را به استفاده از حمل و نقل عمومی ترجیح می‌دهند به دلیل عدم رسیدگی به حمل و نقل عمومی و زیرساخت‌های ضعیف آن است و ضرورت دارد فرهنگ استفاده از خودروهای عمومی گسترش پیدا کند.
نجفی ادامه داد: هم اکنون بیش از ۲۰۰ مدل موتورسیکلت وارد کشور می‌شود آن هم به این دلیل است که ساخت موتورسیکلت توجیه اقتصادی ندارد، این در حالی است که برای خودرو اینگونه نیست؛ اما واردات شیرین است و دولت هم برای واردات موتورسیکلت فرش قرمز پهن کرده است و موانع تولید هم هر روز بیشتر می‌شود.
او ادامه داد: این در حالی است که در سالهای گذشته سالانه تا ۱ میلیون و ۷۰۰ هزار دستگاه خودرو هم تولید می‌شد و نیازی هم به واردات خودرو نبود و حتی بنز هم وارد کردند و قطعه‌سازان مجبور به ساخت قطعات بنز شدند و امروز هم صنعت قطعه‌سازی کشور آمادگی ساخت خودروی باکیفیت را دارد.
خدمات پس از فروش خودروهای برقی چگونه است؟حسین رحیمی نژاد، کارشناس حوزه خودرو با اشاره به عدم وجود زیرساخت‌های لازم برای استفاده از خودروهای برقی، گفت: واردات خودروهای برقی با چالش دستگاه‌های شارژ برق مواجه است هر چند تعداد محدودی از این دستگاه‌ها در سطح شهر نصب شده‌اند، اما این تعداد هم پاسخگو نیست، ضمن آنکه مدت‌زمان شارژ این خودروها طولانی است و گاهی حداقل تا یک ساعت زمان برای شارژ باتری نیاز دارد که البته این موضوع به نوع باتری این خودروها وابسته است.
این کارشناس حوزه خودرو در ادامه افزود: فعلا امکان نصب این دستگاه‌ها در منازل وجود ندارد و نصب آن‌ها معمولا در پمپ‌بنزین‌ها انجام می‌شود که البته زیرساخت‌های لازم تنها مربوط به نصب دستگاه‌های شارژ نمی‌شود و خدمات پس از فروش برای خودروهای برقی و تعمیرات آن هم مهم است که هنوز هیچکدام از آن‌ها فراهم نشده است.
استفاده از خودروهای برقی چقدر صرفه اقتصادی دارد؟رحیمی نژاد خاطرنشان کرد: تا زمانی که تعداد خودروهای برقی در شهر افزایش پیدا نکند و توجیه اقتصادی هم نداشته باشد طبیعتا ایجاد ایستگاه‌ها هم چندان معقول نیست و ارگان‌ها و سازمان‌ها هم چندان تمایلی برای این مساله ندارند و علت آن هم تعداد محدود این خودروها در کشور است.
این کارشناس حوزه خودرو در پاسخ به این پرسش که استفاده از خودروهای برقی چقدر صرفه اقتصادی دارد، تصریح کرد: برای مصرف‌کنندگان که هیچ صرفه اقتصادی ندارد و برای حاکمیت هم این صرفه اقتصادی محدود است، آن هم به دلیل ارزان بودن نرخ برق است که تقریبا شبیه قیمت بنزین رایگان به دست مصرف کننده می‌رسد و آن هم به دلیل پرداخت یارانه از سوی دولت است.
چه میزان از آلودگی هوا در تهران منشأ خودرویی دارد؟رحیمی نژاد خاطرنشان کرد: هر چند کشور‌های دنیا به سمت استفاده از خودروهای برقی در حرکت هستند و مسوولان دولتی کشور هم نمی‌خواهند از این اتفاق جا بمانند و در نتیجه سعی دارند به سمت استفاده از خودروهای برقی بروند، اما این حرکت در بلندمدت نتیجه می‌دهد که البته کار اشتباهی هم نیست، اما در کوتاه‌مدت این موضوع نه تنها باعث صرفه‌جویی نمی‌شود بلکه هزینه بیشتری را هم به دنبال دارد.
این کارشناس حوزه خودرو با بیان اینکه استفاده از خودروهای برقی تاثیر چندانی بر کاهش آلودگی هوا ندارد، افزود: بخش کوچکی از آلودگی هوا در تهران منشأ خودرویی دارد و عمده این آلودگی‌ها به صنایع اطراف تهران برمی‌گردد و در مجموع در کوتاه‌مدت واردات و استفاده از خودروهای برقی نه تاثیری بر محیط زیست و آلودگی هوا دارد و نه صرفه اقتصادی چندانی دارد و اثر مثبتی هم در پی ندارد و در کوتاه‌مدت فقط هزینه‌بر است و شاید بین ۵ تا ۱۰ سال بعد بتوان خروجی این برنامه‌ریزی‌ها را برای واردات خودروهای برقی مشاهده کرد.
رضا زرندی رییس کل دادگستری استان خراسان رضوی شد